maandag 30 mei 2011

Hoeve Hildernisse
























Naast nachtjes piekeren, van tijd tot tijd gesprekken voeren met Brabants Landschap, houden Monique en ik ons bezig met diepgaand veldonderzoek. Het moet wel kwaliteit hebben wat we tezijnertijd uitschenken!

Blurb

Bijschrift toevoegen
Na twee weken zwoegen is het foto-boek zo juist ge-upload. Over een dikke week verwachten we dat de postbode aanbelt met het ruim 260 pagina's dikke boek.
Als je een vlotte internet verbinding hebt, kun je al een sneak preview zien op de onderstaande link:

http://www.blurb.com/books/2217234

De foto hiernaast werd gemaakt door dochter Nina. Het boek is samengesteld met foto's van Monique, Nina, Joris en mij. Gelardeerd met historische foto's, afkomstig van een cd, die ik in Bialowieza kon kopen.

zaterdag 28 mei 2011

Groene en blauwe ambities gefrustreerd door 'bluegreen algae'

Blauwalgen in de haven van Tholen
Voor het eerst kreeg ik een dagrapport doorgestuurd van het Nationaal Crisiscentrum (NCC). Het werd doorgestuurd door burgemeester Han Polman.
·         Gisteren heeft de Directeur-Generaal van Rijkswaterstaat besloten op te schalen naar stadium 3: “feitelijk watertekort”.

·         Woensdag 25 mei komt de Landelijke Coördinatiecommissie Waterverdeling (LCW) bijeen om tot activering van het Management team Watertekorten (MTW) over te gaan. Zij kunnen de noodzakelijke maatregelen nemen conform de daarvoor geldende protocollen.
In het autonome traject komt de zoetwatervoorziening in het Volkerak – Zoommeer ook in de problemen. In een zomerperiode met droogte is er te weinig water en daarmee samenhangend wordt het water ook te zout. Intussen maken de blauwalgen zich op voor een greep naar de microbiële macht.
Het LCW blijkt aan de knoppen gedraaid te hebben, want op het journaal hoorde ik dat de Volkerak-sluizen opgezet zijn.
Als deze regering er voor zou kiezen om de waterkwaliteitsopgaven in het Volkerak-Zoommeer te gaan aanpakken (verzilting) zou tegelijkertijd de waterverdeling en de zoetwatervoorziening fatsoenlijk geregeld kunnen worden!
De regering neemt in de huidige regeerperiode hier nog geen besluit over. Dat zou overruled kunnen worden door de opgave vanuit waterveiligheid, die wel prioritair is. Als de Grevelingen ingezet wordt bij de waterberging (ruimte voor de rivier), wordt het Volkerak – Zoommeer via een andere route alsnog zout.

zondag 22 mei 2011

Ga naar de onderstaande link voor een fotoreportage van het 'beekprikken-incident'

De foto's werden vandaag (22 mei 2011) gemaakt. De werkzaamheden in de Keersop vonden in maart van dit jaar plaats ... Op andere plaatsen, in de graslanden, is de specie ondergewerkt.

zaterdag 21 mei 2011

Beekprikken-incident

Eindhovens Dagblad okt 2010

























Inrichtingsvisie Beekloop en Keersop
Volgens de inrichtingsvisie Beekloop en Keersop (2007) zou dertien miljoen geïnvesteerd gaan worden in de natte natuurparel en Natura 2000 gebied. De visie omvat het gehele stroomgebied van de Keersop en de Beekloop, inclusief de bovenlopen. Het is een integrale visie op het duurzaam herstel van de waterhuishouding in nauwe relatie tot de omliggende ecologische hoofdstructuur. Belangrijke thema’s hierbij zijn:
  • beekherstel;
  • waterberging;
  • waterconservering;
  • verbetering van de waterkwaliteit;
  • vermindering van verdroging;
  • natuurontwikkeling en realisering van ecologische verbindingszones;
  • behoud en versterking van cultuurhistorische en landschappelijke waarden.
Keersop
De Keersop behoort voor zowel vissen als macrofauna tot een van de rijkste laaglandbeken van ons land. Dit komt door de unieke combinatie van kalkhoudend en snelstromend water en een bodem van grind en zeer grof zand. Er komen ruim 20 soorten vissen en maar liefst 200 soorten macrofauna in de beek voor.
De Keersop is aangemeld als Europees Habitatgebied (Natura 2000 Leenderbos, Groote Heide & De Plateaux) voor de zeldzame beekprik en de drijvende waterweegbree. Vanwege de hoge natuurwaarden heeft het herstel en behoud van het gehele Keersop-systeem de hoogste prioriteit bij Waterschap De Dommel.
Beekprik
De beekprik brengt circa 2,5 tot 6,5 jaar, maar wellicht in sommige populaties tot 20 jaar, van haar leven door als larve. In die fase ontbreken de ogen en het dier heeft een bruingrijze tot lichtroze kleur.
Deze larven leven ingegraven in de beekbodem waar ze hun kop bovenuit steken en zo voedsel uit het water filteren. In deze levensfase zijn de vissen over het algemeen te vinden in de slib- en detritusrijke delen van stromende beken; in de praktijk zijn dat meestal de binnenbochten van meanders. Er wordt aangenomen dat ze in deze periode erg honkvast zijn en zelden de plek waar ze zich dan bevinden verlaten.
Na enkele jaren als larf te hebben doorgebracht metamorfoseert de beekprik in de herfst tot een volwassen individu.
De vissen krijgen een zilverachtige glans en het maag-darmstelsel is gedegenereerd. De dieren hebben nu nog maar een korte periode te leven; ongeveer een half jaar. Het belangrijkste doel tijdens deze levensfase is de voortplanting die in de lente plaatsvindt als het water een voldoende hoge temperatuur van minimaal 9° C heeft behaald. De volwassen dieren zoeken daarvoor stroomopwaarts gelegen geschikte paaigebieden
op. Deze bestaan uit relatief kale beekbodems waar voldoende fijn zand en fijn grind aanwezig is. Dit paaien gebeurt overdag op zonnige dagen, waarna de volwassen
dieren sterven. De na twee weken uit de eieren gekomen larven laten zich met de stroming meevoeren tot ze op geschikte locaties belanden.


Bureau Viridis werd ingeschakeld toen alle nieuwe meanders gegraven waren en de oude stukken beekloop gedempt moesten worden. De beekprikken in die stukken moesten zo volledig mogelijk gevangen worden en overgezet worden in de nieuwe stukken beek met de goede habitats. Zo’n 1300 dieren werden geëvacueerd.

Zandkoppen in de beek

Als gevolg van bovenstroomse graafwerkzaamheden, versterkt door de aanwezigheid van vegetatie in de beek verzandde deze op sommige plaatsen. Deze zandkoppen droegen bij aan een opstuwing van het water in de beek en dat leidde tot overlast in de belendende landbouwgebieden. 3 of 4 ondernemers dienden een schadeclaim in en de totale groep klagers was zo’n 10 man groot.
Hoe gaat dat met de functie landbouw, aangrenzend aan natuurgebieden, in dit geval van Europese statuur?
In het veld is de prioritaire natuurstatus goed te herkennen. (Veldbezoek 21 mei 2011.) Overal zijn de nieuwe natuurgebieden te zien (bosschages, overstromingsgebieden, nieuwe meanders, wandelpaden, …) en de landbouw marginaliseert. Bij de Keersop heb ik overwegend weiland gezien met begrazing. De graslanden zijn relatief soortenrijk en zijn zeker geen monocultures van Engels raaigras. Kapitaalintensieve teelten zijn er niet. Pas nabij de brouwerij van Dommelsch Bier zag ik een eerste aardappelakker …
De bovenstaande waarneming is komt overeen met de bedoelingen in bijvoorbeeld het provinciale waterplan.
1.    Daar waar verweving optreedt van landbouw met de functie natuur, volgen de teelten peil en bodem/grondsoort;
2.    Met inrichtingsmaatregelen wordt zo mogelijk (vernattings)schade voorkomen;
3.    Tenslotte kan de ondernemer schadeclaims indienen.

Beekbeheer

Vanzelfsprekend kwamen de schademeldingen binnen bij beheer & onderhoud (in het najaar en in het voorjaar); pragmatisch koos men er voor om een aantal zandkoppen te gaan verwijderen. Dat gebeurde enigszins haastig; de klus moest geklaard zijn voor het paaiseizoen. Een waterschapsecoloog gaf advies en in het veld liep iemand mee om eventuele vissen in de specie terug te zetten.

Wat ging er mis?

De kraanmachinist beperkte zich niet tot ‘enkele zandkoppen’ maar herstelde het profiel over de volledige lengte van de beek (10 km). Ik bezocht het terrein en ik begon bij de Vlieterdijk onder Bergeijk. Langs de beek, door het beboste natuurterrein, bevond zich een grindig schouwpad. Verder was er weinig waar te nemen. We bezochten alle kruisingen van de beek met (onverharde) wegen. Was dat schouwpad wel een schouwpad? Onder Westerhoven werd het gruwelijke feit pas duidelijk. Het ‘schouwpad’ was afkomstig van de beekbodem en in een dik pakket van enkele meters breed uitgesmeerd. Overal in de weilanden herkende ik dezelfde strook, die inmiddels omgewerkt was.
Het hele habitat van de beekprik lag op de oever …

Waterschap De Dommel is direct of indirect verantwoordelijk voor de instandhouding van deze ernstig bedreigde soort. RAVON (Rob van Westrienen) meldt dat dit al de tweede keer is en dient een klacht in bij de watergraaf.
Het waterschap laat een feitenrelaas op stellen om hiervan te kunnen leren … Staatsbosbeheer (Harrie Hekhuis) ziet het waterschap vooralsnog als een belangrijke partner bij het natuurherstel en –beheer en wacht het vervolg af.
Bij de BMF komen de eerste vragen en opmerkingen binnen. De fractieleider van WaterNatuurlijk komt er mee in verlegenheid.

2500 beekprikken belandden op de oever en werden tussen de specie uitgepeuterd. Hoe verhoudt zich dit met het precisiewerk van Viridis?
Als dagelijks bestuurder van Waterschap De Dommel, als gekozen bestuurder voor WaterNatuurlijk, schaam ik me kapot! En maar leuke verhalen vertellen over biodiversiteit, over de grote gele kwikstaart als ambassadedeursoort, portefeuillehouder Natuurlijk Water, …
Met het vele en goede werk kreeg Waterschap De Dommel een goede naam op het gebied van natuur en landschap, van natuurherstel en –beheer en die raakt nu zwaar beschadigd.

Hoe is het mogelijk? Wat nu?

Veel anders dan het feitenrelaas afwachten kan ik ook niet. Veel van het bovenstaande is afkomstig van betrouwbare bronnen, maar vraagt nog wel om een feitelijke bevestiging. Intussen worden we wel - terecht - ter verantwoording geroepen.

Cultureel weekje


Vrijdag de 13de
Met m’n broertje en zijn Monique in vliegende vaart naar Rotterdam (De Doelen). Soms is het goed om de wereld eens van de andere kant te bekijken. Nu eens vanuit zo’n bolide, die uit het niets opduikt in je zijspiegel. Links en rechts tussen het gewone volk heen laverend. (Audi V8 3.6 Quattro). Ik hou het toch maar op mijn eigen burgermannetjes-rijstijl.
Hersteld van de autorit, happie gegeten, toch weer in de mood voor het concert.
Op deze avond leidt Valery Gergiev het London Symphony Orchestra en dirigeert hij – baton-loos - een programma dat hem na aan het hart ligt. Gergiev staat bekend als een groot Mahlerdirigent en deze avond dirigeert hij Mahlers Eerste Symfonie (Titan-symfonie). Een toegankelijk romantisch werk, waarin zelfs ‘Vader Jacob’ een prominente rol krijgt. Het NRC vond de uitvoering vlak. Wij waren onder de indruk.
Het concertdeel voor de pauze is minstens zo enerverend. Daarin hoorden we het Eerste Pianoconcert van Sjostakovitsj. Het is een bijzonder werk vanwege zijn aparte instrumentatie van piano, strijkorkest en trompet. Tijdens de première in Leningrad speelde de 27-jarige componist zelf de solopartij. Bij dit concert is de solorol weggelegd voor de legendarische pianist Yefim Bronfman, die zelfs een Chopin-sonate als toegift speelde.

Zaterdag 14 mei
Theaters Tilburg
Pierre Bokma, Annet Malherbe e.a. (De Mexicaanse Hond & Olympique Dramatique)met het toneelstuk ‘Bij het kanaal naar links’ van Alex van Warmerdam.
Tsja, toneel is toch niet mijn ding.

"De speelstijl is licht, snel en scherp, met Aat Ceelen als bluffende en Bokma als tragikomische vader. Vooral Malherbe is met haar soepele en perfecte timing heer en meester over de tekst; Dewispelaere is bijna angstaanjagend monomaan. N.b.: ‘Bij het kanaal naar links’ krijgt van de Volkskrant de maximale vijf ***** sterren." De Volkskrant

Monique had kaartjes gekregen via onze dochter en zou aanvankelijk met haar zus of haar broer hier naar toe gaan. Ik was echt tweede keuze.
Na afloop, in de foyer, is het dan toch weer leuk om oog-in-oog te staan met Annet Malherbe, die daar een drankje drinkt en dan in het voorbij gaan naar je roept “tot ziens hè”.

Afgelopen woensdag
De vertrekkende directeur vierde zijn afscheid woensdagavond al met een kleine groep bekenden*. Dat deed hij bij het laatste concert van het kamerorkest Magogo van dit seizoen. De Friese zangeres Nynke Laverman was een van de solisten tijdens het concert.
Andere stukken van ‘muzikale vergezichten’ waren stukken van Glass (piano Julia Madzhar), Keith Jarret en Arvo Pärt.

*: wij horen niet tot de inner-circle van scheidend directeur Leo Pot, maar kregen de kaartjes kado …
Al bij al een cultureel weekje om tevreden op terug te kijken!

zaterdag 14 mei 2011

Tree hugging -

Białowieża - Żebra Żubra

Białowieża - Narewka


Met z'n viertjes (Monique en Tiny, Nina en Joris) hebben we een week lang herinneringen opgehaald aan de vele excursies naar Białowieża en Biebrza; twee locaties in het uiterste oosten van Polen.
Het bezoek leverde ruim duizend (enigszins uitgeselecteerde) foto's op, want ik had als nevendoel al m'n fotomateriaal te actualiseren, tenminste van analoog naar digitaal ... Zolang is het geleden (meer dan 10 jaar) dat we er waren. Ik werk de foto's in een Blurb-boek en de digitale bestanden zijn ook beschikbaar voor wie-wil.