Waterloopbos

't Is een poos geleden, dat ik mijn blog gebruikt heb. Nu mijn bestuurswerk er bij De Dommel op zit, heb ik meer tijd. Met Monique en dochter Nina ging ik naar het Waterloopbos in de Noordoost Polder. Een fantastisch 'industrieel' monument, waarbij de natuur het uiteindelijk toch weer overneemt. Natuurmonumenten wil dit graag gaan restaureren, maar ik vraag me af hoe? Het zal niet gaan, maar je zou dit organisch moment moeten kunnen vasthouden. Juist het verval is zo inspirerend.

Voor een foto-impressie: klik op de onderstaande link

https://plus.google.com/photos/111229979528107107500/albums/6153274948327820337

Batterij golfmachines

Manifest 9

Op aanraden van een mede-cursist van onze kunstcursus bezochten we op deze druilerige zondagmiddag de voormalige steenkolenmijn van Waterschei-Zwartberg. Een industrieel monument, dat van 2 juni tot 30 september onderdak biedt aan Manifesta 9 'The Deep of the Modern'. Het ad hoc ontstane fotoverslagje - klik op de onderstaande link - geeft er blijk van dat beide aspecten, het monument en de expositie, gelijkelijk aandacht trokken.

Manifest 9 in Waterschei Genk

Oortjeshekken

Reuzenbalsemien

In de serie invasieve exoten vandaag de reuzenbalsemien (Impatiens glandulifera). Voor ons was het geen verrassing: het dal van het Merkske is overgroeid met deze Himalayan Balsam (E). En niet alleen het dal van het Merkske: ook op andere plaatsen in Baarle-Nassau kom je de soort abudant tegen.
De vegetatiekundigen zullen een nieuw bostype moeten gaan beschrijven: populierenaanplant met dominante ondergroei van reuzenbalsemien. (Grote brandnetel ging de concurrentie zo nu en dan aan ...).

Dit is toch een probleem van een andere orde dan de lokale dominantie van Japanse duizendknoop en diens verwanten. En ... is het een probleem?
Bestrijding is redelijk goed mogelijk door de planten te maaien voor de zaadvorming. De terreinen moeten dan wel toegankelijk zijn.

De plaatselijke imkers hebben de balsemienen ook gevonden: bijenvolken stond in het gebied en de bijen vlogen volop op de balsemienen, die geurden van de nektar.

Muskusratten- en beverrattenbestrijding

Afbeelding beverrat
invasieve-exoten.nl

‘Invasieve exoten’: Amerikaanse nerts, Canadese gans, Italiaanse kamsalamander, diklipgrondel en Japanse duizendknoop zijn nieuwkomers in de natuur, waarbij de (moedwillige) introductie de nodige vragen oproept.

Sommige soorten verbreiden zich exponentieel, soms worden ze lokaal dominant en soms concurreren ze verwante inheemse soorten weg. Soms brengen ze ziekten mee, waar de inheemse soorten niet tegen zijn opgewassen. Denk maar aan de rivierkreeften.

Als waterschapsbestuurder maak ik deel uit van de stuurgroep muskusrattenbestrijding. Muskusratten en beverratten zijn ook exoten en worden bestreden omdat ze de waterveiligheid ondermijnen door het graven van dijken en kades. Kantonniers, rivierwerkers, loonwerkers en boeren lopen risico’s om met hun onderhoudsmachines in het water te kantelen omdat ze wegzakken in complexen van holen en nesten.

In 2011 werden in Brabant 5760 muskusratten en 36 beverratten gevangen. Het gemiddelde ligt rond de 3000 muskusratten/jaar. In 2010 is er een flinke doorbraak geweest, omdat een deelgebied in West-Brabant tijdelijk ‘onbewaakt’ was, maar die uitschieter in aantallen is intussen gefixeerd.

Het aantal beverratten is letterlijk gedecimeerd ten opzichte van 10 jaar geleden. Deze dieren komen binnen via de Maas en de Limburgse collega’s hebben de populatie onder controle gekregen.

Nog wat feitjes: de drie Brabantse waterschappen hebben een 30-tal (fte’s) muskusrattenbestrijders in dienst en de bestrijding kost indicatief 2 miljoen euro/jaar.

Vanuit de Dierenbescherming en bijvoorbeeld ook de Partij voor de Dieren is er kritiek op het vangen en doden van muskusratten en beverratten. Bij de bestrijding worden per ongeluk ook andere dieren gevangen en gedood. De enige serieuze aantallen worden overigens gevormd door bruine ratten en woelratten …

De waterschappen onderzoeken methoden van vangen en doden, overwegen proeven met niet-bestrijden (onbedoeld vond zo’n experiment al plaats in de Oostvaardersplassen) en staan daarmee kritisch in de rol, die ze van de provincies overnamen.

www.invasieve-exoten.nl

Jaarverslag dassenpopulatie in de Loonse en Drunense Duinen en omgeving

Eerlijk gezegd had ik niet zo’n beeld van de dassenpopulatie in Midden-Brabant, maar het aantal dieren wordt op 90 (31 dec 2011) geschat, verdeeld over 28 bewoonde burchten. Het aantal nam met 7 dieren toe, ten opzichte van het jaar daarvoor. 9 dieren werden dood gevonden als verkeersslachtoffer.

Als de dassen ook tot de big five van Johan van den Hout, Gedeputeerde Natuur Noord Brabant, horen (das of otter … zeg nou zelf) dan is een mooi begin gemaakt met de procesnatuur. Of toch niet? Dassen zijn weer van die beesten, die het vooral goed doen op de grens van het natuurlandschap en het cultuurlandschap. Met betrekking tot het cultuurlandschap: er moet immers ook gevreten kunnen worden! Daarmee is de das misschien toch meer een representant van de ‘boekhoudnatuur’, van weilanden, hooilanden, boomgaarden, tuinen en akkertjes, zonder pesticiden.

Platvis

Gisteren bezocht ik met een ambtelijke werkgroep (Waterpoort) een tarbot-kwekerij in Stavenisse. Dat is de tweede zeevis-kwekerij in korte tijd. 

De eerste was een tong-kwekerij bij de Zeeland-brug. Die gebruiken gezuiverd Oosterschelde water om hun visjes in op te kweken. In het vervuilde water groeien vervolgens zeepieren op en daarna gaat het water – min of meer gezuiverd – terug in de Oosterschelde.

Het bedrijf in Stavenisse kweekt tarbotten. Daarvoor pompen ze zout grondwater op (300 m diepte). Ook dat water raak verontreinigd door de vissen en deze ondernemer heeft een indrukwekkende zuiveringsinstallatie waarmee het water optimaal benut kan worden (recycling). Het water moet voortdurend aangevuld worden en vanzelfsprekend ook weer afgevoerd. Het water wordt afgevoerd door een kwekerij van zeekraal en zeeaster (Z: lamsoor).

De ondernemer is niet alleen een boer, die zeevis kweekt op het land. Hij verklapte ook civieltechnisch ingenieur te zijn met veel verstand van waterzuivering …